Alle, of nagenoeg alle, coeliakiepatiënten zijn drager van een van beide typen. Bijna 95 procent van de coeliakiepatiënten is positief voor HLA-DQ2, en vrijwel alle overige patiënten voor HLA-DQ8.
Als je géén drager bent van een van deze genen, dan is de kans dat je coeliakie hebt of kunt ontwikkelen nagenoeg nul. Toch heeft het bij de diagnose geen zin om te testen op deze HLA-typeringen. Want ruim 40% van de Nederlanders is drager van een van beide genen. Het advies is daarom om de HLA-DQ-typering uitsluitend te gebruiken om coeliakie uit te sluiten, niet om de ziekte vast te stellen.
Er zijn nog tientallen andere genen die allemaal een kleine rol spelen bij de kans op coeliakie. De overerving van de ziekte verloopt dus erg ingewikkeld en het is dan ook niet goed te voorspellen of een familielid coeliakie krijgt.
Het is bekend dat je als familielid van iemand met coeliakie een grotere kans loopt op deze auto-immuunziekte. Die kans is:
Vanwege deze verhoogde kans adviseren we om ook bij eerstegraadsfamilieleden van iemand met nieuw vastgestelde coeliakie bloedonderzoek te laten doen naar coeliakie. Hier kan je beginnen met het vaststellen van de HLA-DQ typering. Bij afwezigheid van HLA-DQ2 en -DQ8 kan verder testen achterwege blijven.
Bij kinderen kan antistofvorming al heel snel ontstaan: na de introductie van gluten vanaf de leeftijd van zes maanden. Het komt voor dat baby’s dan al klachten ontwikkelen. Als er geen klachten zijn, dan gebeurt in de praktijk het volgende: vanaf de leeftijd van twee jaar kan het kind onderzocht worden (als een gezinslid coeliakie heeft), want dan weet je zeker dat het kind voldoende gluten eet. Als er duidelijke klachten zijn, kan het kind veel eerder worden getest.
Heb jij familieleden die nog niet weten dat ze coeliakie hebben? Nodig ze uit de screeningstest te doen. Deze maakt duidelijk of nader onderzoek zinvol is en geeft waardevolle informatie voor een bezoek aan de huisarts.
