Aanbieders
Via webshops of drogisterij zijn verschillende zelftests verkrijgbaar, waaronder: de zelftest van Sanelco of Veroval of de Gluten-Check®.
Werking
Al deze testen werken volgens hetzelfde principe: door middel van een prik in je vinger wordt er een klein beetje bloed afgenomen. Daarna controleert de test of er TG2 antistoffen in je bloed zitten (antistoffen tegen gluten).
De test werkt net als een zwangerschapstest: bij twee streepjes is de testuitslag positief. De zelftests hebben een betrouwbaarheid van 95-98%. Dit is vergelijkbaar met de testen die in het laboratorium worden uitgevoerd.
De verschillende leveranciers van testen vermelden het volgende op de website of in de bijsluiter:
- Het niet volgen van de aanwijzingen in de bijsluiter van de test kan leiden tot foute testuitslagen.
- Alle onderdelen van de test zijn voor éénmalig gebruik.
- Gebruik de test niet na het verstrijken van de houdbaarheidsdatum.
- Je mag pas een glutenvrij dieet gaan volgen na overleg met je arts.
- Een zelftest vervangt een diagnose door een arts niet. Bij een verdenking op coeliakie moet je altijd contact op te nemen met je arts.
Wat zijn de voordelen van een zelftest?
- Een zelftest is eenvoudig.
- Je kunt het in je eigen tijd doen en hoeft er niet voor naar het laboratorium.
- Het kan een belangrijk instrument zijn als je een huisarts treft die het nut van testen op coeliakie niet inziet. Dat komt helaas regelmatig voor.
Wat zijn de nadelen van een zelftest?
- Grootste nadeel: de test meet geen IgA-deficientie.
- Het is belangrijk te beseffen dat ongeveer 10% van de coeliakiepatiënten zogenaamde IgA-deficiëntie heeft. De huidige zelftesten werken dan niet goed. Deze patiënten zullen dan een vals negatief resultaat hebben, terwijl ze toch mogelijk coeliakie hebben.
- Helaas is de uitslag van de anti-TG2-test niet bij alle mensen die coeliakie hebben positief. Voor die mensen is er een andere, meer gespecialiseerde, bloedtest die alleen een arts kan aanvragen. Als de test negatief is en je hebt toch duidelijke klachten, kan het dus zijn dat een aanvullende test nodig is.
- Als de uitslag je doet schrikken, kan het vervelend zijn om er alleen voor te staan.
- De testen zijn niet goedkoop en de zorgverzekeraar vergoedt het niet.
Gratis: de online screeningtest
Wil je geen zelftest waarbij je met een vingerprik bloed afneemt, maar wel weten of de klachten die je hebt, misschien worden veroorzaakt door coeliakie? Doe dan de online screeningtest. Deze kun je voor jezelf of voor je kind invullen en duurt slechts 1 minuut. Belangrijk: ook deze test is bedoeld als screeningsinstrument en geeft je geen diagnose.
Conclusie
Een negatief testresultaat betekent nog niet dat je géén coeliakie hebt. Als je aanhoudende klachten hebt, die kunnen wijzen op coeliakie, is het altijd goed om naar een huisarts te gaan om verder te kijken.
En ook als de test positief uitslaat, moet je naar je huisarts. Voor de diagnose coeliakie is namelijk aanvullend onderzoek nodig in het ziekenhuis. Dat onderzoek staat onder permanente kwaliteitscontrole en geeft de meeste garantie op een correcte uitslag.
