
Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de meest ideale follow-up behandeling bij coeliakie. Er is dus geen richtlijn voor de follow-up van coeliakie. Desalniettemin zijn er wel aanbevelingen te doen. Onderstaand schema is een samenvatting van de aanbevelingen in de Europese richtlijn voor coeliakie. In het schema staan suggesties voor de inhoud en frequentie van de consulten. Je kunt het zien als aanbeveling en geen hard protocol.
Checklisten
Er zijn twee checklisten;
- een voor volwassenen
- een voor kinderen
In het algemeen is men het wel over het volgende eens:
- Coeliakiepatienten zouden regelmatig gemonitord moeten worden op aanhoudende of nieuwe symptomen, het volgen van het glutenvrij dieet en het monitoren van eventuele complicaties. Denk aan: osteoporose, huidklachten, slechte voedingstoestand, metabole syndroom, ijzerterkort, psychische en neurologische verschijnselen.
- Ook is de folluw-up belangrijk om gerelateerde aandoeningen vroegtijdig te kunnen opsporen, bijvoobreeld schildklieraandoeningen, diabetes en microscopische colitis.
- Door de follow-up consulten blijven coeliakiepatienten op de hoogte van de laatste onwikkelingen op het gebied van behandeling.
- Andere relevante zorg kan worden aangeboden. Zo zouden coeliakiepatiënten met hyposplenisme een pneumokokkenvaccinatie moeten krijgen. Hyposplenisme is een verslechterde functie van de milt, die aantoonbaar is via bloedtest en/of echo.
- Periodieke medische follow-up zou gedaan moeten worden door een mdl-arts of door een andere arts met voldoende expertise op het gebied van coeliakie.
- Het monitoren van het dieet zou gedaan moeten worden door een diëtist met expertise op het gebied van coeliakie. Vooral bij slow-responders is dit van belang om kruisbesmetting met gluten uit te kunnen sluiten of op te sporten. Gespecialiseerde dietisten vind je hier: www.ncv.nl/vind-een-dietist.
- Een genormaliseerd anti-TG2 niveau tijdens de follow-up is geen garantie voor herstelde darmslijmvliezen. Het is daarom redelijk om bij volwassenen 1-2 jaar na de start van het glutenvrij dieet een follow-up biopsie te doen om de mate van genezing van het darmslijmvlies te meten. Dit is vooral belangrijk als de patient ouder is dan 40 jaar en bij degene die bij diagnose heftige klachten & hoge Marsh typering hadden.
- Tijdens de follow-up is het van belang dat in de gaten wordt gehouden of de labwaardes die bij diagnose afwijkend waren, zijn genormaliseerd.
- Het wordt aangeraden om 1e graads familieleden te monitoren door middel van serologie (bloedtest). Met iedere 3-5 jaar een herhaling.
Meer informatie
- Follow-up volwassenen
Bron: Al-Toma A, Volta U, Auricchio R, Castillejo G, Sanders DS, Cellier C, et al. European Society for the Study of Coeliac Disease (ESsCD) guideline for coeliac disease and other gluten-related disorders. United European Gastroenterol J. 2019;7(5):583-613.
- Follow-up kinderen
Bron: Husby S, Koletzko S, Korponay-Szabo IR, Kurppa K, Mearin ML, Ribes-Koninckx C, et al. European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition guidelines for the diagnosis of coeliac disease 2020. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2020;70(1):141-56
- Proefschrift Margreet Wessels: Wessels MM.
Enhanced monitoring and screening in pediatric coeliac disease. Proefschrift 2019. ISBN 9789081703628