De aard van de klachten en de mate waarin coeliakie klachten veroorzaakt, variëren sterk. Bij kinderen werd coeliakie vroeger herkend aan de klassieke combinatie van symptomen van chronische diarree, afbuigende groeicurve, platte billen, opgezette buik en humeurigheid.
Combinaties van deze symptomen komen nog steeds veel voor. Toch zijn de symptomen bij kinderen in Nederland aan het veranderen. Tegenwoordig ziet men steeds vaker buikpijn, gewichtsverlies of bloedarmoede als eerste symptoom van coeliakie. Slechte lengtegroei (groeiachterstand) kan het enige symptoom zijn. Het komt vaak voor dat bij dergelijke klachten niet aan coeliakie wordt gedacht.
Uit een onderzoek bij Nederlandse kleuters zonder duidelijke klachten bleek dat er op elk kind met herkende coeliakie zeven zijn met niet-herkende coeliakie. De helft van die kinderen heeft bij nader inzien toch wel klachten, zoals buikpijn, moeheid of problemen met voedsel, terwijl de groei meestal normaal is. De andere helft heeft helemaal geen klachten.
Mogelijke klachten als gevolg van coeliakie bij kinderen zijn:
Na de diagnose coeliakie kampen kinderen regelmatig met psychische klachten als angst, gevoelens van onzekerheid, somberheid en het gevoel anders te zijn dan anderen.
Een dunnedarmbiopsie is, ook bij kinderen, nog steeds de 'gouden standaard'. Dit is de meest betrouwbare methode om de diagnose coeliakie te stellen. Standaard is dat het wél gedaan moet worden (ook bij kinderen), maar in sommige specifiek omschreven gevallen kan hij achterwege gelaten worden. Voor het achterwege laten van een biopsie moet er aan een aantal criteria worden voldaan:
Een darmbiopsie is in deze gevallen dan niet altijd meer nodig en kan in overleg met de familie achterwege gelaten worden. In alle overige gevallen (zoals bij een minder sterke stijging van TG2) blijft een biopt van de dunne darm onmisbaar.
Na de diagnose coeliakie wordt een kind jaarlijks gecontroleerd door een kinderarts-mdl via o.a. een uitgebreid bloedonderzoek. Een deel van dat ‘nare’ bloedonderzoek kan achterwege blijven als alles verder goed is, concludeert Margreet Wessels, kinderarts-mdl bij het Rijnstate Ziekenhuis in Arnhem. Ook kan de dieettrouw uitstekend online gecontroleerd worden. Maar de jaarlijkse follow-up van het kind met coeliakie bij de specialist en screening van broertjes, zusjes en ouders blijft onverminderd belangrijk!
Prikangst betekent gewoon dat je bang bent voor prikken. Het is normaal als je kind een beetje tegen bloedprikken opziet. De meeste kinderen vinden het geen prettig idee, maar kunnen zich daarover heen zetten en bloed laten prikken. Maar wat als je kind te bang is en het bloedprikken niet lukt?
Lees meer over wat je kan doen bij prikangst
Bij kinderen met een minder sterke verhoging van TG2 antistoffen (minder dan 10x de normaalwaarde), is nog altijd een dunne darmbiopsie nodig voor de diagnose.
Bekijk hier het stroomdiagram voor diagnose bij kinderen en adolescenten
Het onderzoek Glutenscreen in de regio Kennemerland is afgelopen. Het onderzoek was zo succesvol, dat de consultatiebureau’s het opsporen van coeliakie bij jonge kinderen in de normale zorg hebben opgenomen. Op basis van een vragenlijst wordt bekeken of je kind (vanaf 1 jaar) verschijnselen heeft die misschien op coeliakie zouden kunnen wijzen. Als dat zo is, kan met een sneltest op basis van 1 druppel bloed gekeken worden of je kind inderdaad mogelijk coeliakie heeft.
Ondertussen wordt door het LUMC, de Nederlandse Coeliakie Vereniging en het AJN Juegdartsen Nederland gekeken of dit ook ingevoerd kan worden op de consultatiebureaus in andere delen van Nederland.
Meer weten? Kijk op www.glutenscreen.nl
